Projektowanie dachu to jeden z najważniejszych etapów, który decyduje o trwałości, funkcjonalności i estetyce całego budynku. Projektowanie dachów należy rozumieć dwuetapowo:
- etap pierwszy architektoniczny: powstawanie projektu architektoniczno-budowlanego gdzie projektowany jest kształt dachu (wysokości, spadki dachu, geometrie budynku) oraz uwzględnia się warstwy pokrycia,
- etap drugi konstrukcyjny: projekt techniczny w którym uzyskujemy rozwiązania konstrukcyjne i materiałowe.
Mimo dostępności nowoczesnych narzędzi i technologii, błędy w projektowaniu dachów nadal się zdarzają, prowadząc do problemów technicznych i dodatkowych kosztów. W tym artykule przedstawiamy najczęstsze błędy popełniane przy projektowaniu dachów i wskazujemy, jak ich unikać.
Niewłaściwy dobór kształtu dachu do warunków klimatycznych
Dopuszczalne kształty dachu (spadki, kąty wysokości) określają warunki zabudowy lub plan zagospodarowania przestrzennego. Zdarza, że wymagania są sztywne, jednak czasami dokumenty te dają możliwości i przestrzeń do tworzenia różnego rodzaju kształtu dachu. Częste błędy na tym etapie to:
- Projektowanie dachów płaskich w regionach o dużych opadach śniegu, nie uwzględniając dużych ciężarów śniegu szczególnie na etapie topnienia.
- Projektowanie kształtów dachów sprzyjającym powstawaniu zasp śnieżnych
Jak unikać?
Uwzględnij warunki klimatyczne podczas wyboru kształtu i nachylenia dachu. W przypadku dużych opadów warto stosować dachy o stromym spadku, które umożliwią szybkie odprowadzenie wody i śniegu.
Niedostosowanie konstrukcji do obciążeń
Nieodpowiednia konstrukcja dachu może prowadzić do poważnych uszkodzeń dachu, zwłaszcza w regionach narażonych na silne wiatry, duże opady śniegu.
Najczęstsze błędy:
- Niedoszacowanie obciążeń wiatrowych (szczególnie dla obiektów otwartych lub półotwartych) i śniegowych (np. zasp śnieżnych)
- Użycie materiałów o niewystarczającej wytrzymałości.
- Nie uwzględnienie całości obciążeń stałych (ciężaru pokrycia, warstw sufitowych)
- Niewłaściwe rozplanowanie elementów nośnych budynku (np. krokwi, płatwi lub innych elementów podkonstrukcji)
Jak unikać?
Korzystaj z norm budowlanych i przeprowadzaj dokładne obliczenia obciążeń. W razie wątpliwości skonsultuj projekt z inżynierem specjalizującym się w konstrukcjach dachowych (napisz na e-mail projekty@burkietowicz.pl chętnie odpowiemy na pytanie lub pomożemy wskazać rozwiązanie)
Jeżeli jesteś wykonawcą lub inwestorem to zwracaj uwagę na zgodność materiałów z tymi przyjętymi w dokumentacji projektowej.
Przykład: Jeżeli w dokumentacji projektowej zostało użyte drewno konstrukcyjne klasy C24 i wilgotności poniżej 18 % – zadbaj by takie właśnie zostało zamontowane.
Zaniedbanie estetyki i harmonii projektu
Nieprawidłowo dobrany kształt dachu, materiał pokrycia, zbyt długi lub zbyt krótki okap może zaburzyć estetykę budynku. Dach powinien być spójny z ogólnym stylem architektonicznym budynku.
Jak unikać?
Jeżeli jesteś inwestorem i dokonujesz zmian w kształcie dachu skonsultuj projekt z architektem, który pomoże dobrać dach pasujący do bryły budynku i otoczenia.
Niedostosowanie rodzaju pokrycia dachowego do kąta dachu
Każdy rodzaj pokrycia dachowego ma określone wymagania dotyczące minimalnego kąta nachylenia dachu. Nieprzestrzeganie tych zaleceń może prowadzić do problemów z odprowadzaniem wody, a w konsekwencji do przecieków, zawilgocenia i uszkodzeń konstrukcji.
Najczęstsze błędy:
- Stosowanie dachówek na dachach o zbyt małym kącie nachylenia, co uniemożliwia właściwy odpływ wody.
- Stosowanie papy dla dachów o pochyleniu poniżej 3 stopni
Jak unikać?
Przy projektowaniu dachu dobierz pokrycie zgodne z kątem nachylenia połaci, zgodnie z wytycznymi producenta materiału. Jeśli kąt jest niewielki, rozważ zastosowanie pokryć przeznaczonych do dachów płaskich, takich jak membrany bitumiczne czy PVC.
Brak uwzględnienia przyszłych instalacji
Coraz więcej osób decyduje się na instalacje dodatkowe, takie jak panele fotowoltaiczne, kolektory słoneczne czy systemy wentylacyjne. Brak ich uwzględnienia w projekcie może prowadzić do późniejszych przeróbek i osłabienia konstrukcji dachu.
Jak unikać?
Planując dach, uwzględnij możliwość montażu dodatkowych instalacji. Wzmocnij konstrukcję w miejscach, gdzie mogą być one zainstalowane.
Nieprawidłowa wentylacja dachu
Brak odpowiedniej wentylacji może prowadzić do gromadzenia się wilgoci pod pokryciem dachowym, co z kolei sprzyja rozwojowi pleśni, gniciu więźby dachowej i pogorszeniu izolacji termicznej.
Jak unikać?
Zaprojektuj system wentylacji składający się z wlotów powietrza (np. w okapie) oraz wylotów (np. w kalenicy). Upewnij się, że przestrzeń wentylacyjna ma odpowiednią wielkość, aby umożliwić swobodny przepływ powietrza.
Podsumowanie
Błędy przy projektowaniu dachów mogą mieć poważne konsekwencje zarówno dla trwałości budynku, jak i jego użytkowników. Aby ich uniknąć, należy dokładnie przeanalizować warunki klimatyczne, uwzględnić właściwości materiałów budowlanych oraz skorzystać z pomocy doświadczonych specjalistów. Starannie zaprojektowany dach nie tylko spełni swoje funkcje, ale także stanie się ozdobą całego budynku. Jeżeli jesteś inwestorem i dokonujesz zmian na różnych etapach budowy nawet takich, które z punktu widzenia inwestora wydają się nie wpływać znacząco (estetykę, trwałość, bezpieczeństwo) skontaktuj się ze swoim projektantem lub kierownikiem budowy, aby uniknąć problemu w przyszłości.